ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ

Η Αναγέννηση ξεκίνησε νωρίτερα στο Βυζάντιο από ό,τι στη Δύση, με κύρια κέντρα την Κωνσταντινούπολη και το Μυστρά, αλλά ανακόπηκε λόγω της κατάλυσης του βυζαντινού κράτους από τους Οθωμανούς το 1453. Έτσι, ο ελληνικός κόσμος θα βρεθεί αποκομμένος από τον αναγεννησιακό πολιτισμό της Ευρώπης, με εξαίρεση ορισμένες ελληνικές περιοχές που παρέμειναν εκτός οθωμανικής κυριαρχίας (όπως τα ενετοκρατούμενα Επτάνησα και η Κρήτη). Ιδίως στην Κρήτη, η συνάντηση βυζαντινού και δυτικού πολιτισμού καρποφόρησε στους τομείς της ποίησης, του θεάτρου, της αρχιτεκτονικής και της ζωγραφικής. Επιφανέστερος εκπρόσωπος του κρητικού αναγεννησιακού πολιτισμού θα αναδειχθεί ο ζωγράφος Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (“El Greco”, 1541-1614). Αφού κατέκτησε τόσο το βυζαντινό όσο και το δυτικό καλλιτεχνικό ιδίωμα στη γενέτειρά του το Ηράκλειο, τελειοποίησε την τεχνική του στη Βενετία και τη Ρώμη, όπου ήλθε σε επαφή με τα αριστουργήματα του Μιχαήλ Άγγελου, του Ραφαήλ και του Τιτσιάνο. Τελικά εγκαταστάθηκε στο Τολέδο, όπου φιλοτέχνησε τα έργα της ωριμότητάς του, τα οποία δεν παύουν να συγκλονίζουν και να εμπνέουν χάρη στην έντονη πνευματικότητα, τη μεταφυσική πνοή και την εξπρεσιονιστική τους διάθεση.