ΞΕΝΟΦΩΝ

Ο Ξενοφών (430-355 π.Χ.) ανδρώθηκε στην Αθήνα του Πελοποννησιακού Πολέμου και υπήρξε μαθητής του Σωκράτη. Μετά την ήττα της Αθήνας συμμετείχε μαζί με άλλους Έλληνες (οι «μύριοι») ως μισθοφόρος στην εκστρατεία του Κύρου του νεότερου κατά του αδελφού του Αρταξέρξη για τη διεκδίκηση του περσικού θρόνου και ηγήθηκε των μυρίων στην επικίνδυνη και μακρά πορεία της επιστροφής τους στην Ελλάδα, αφηγούμενος αργότερα τα γεγονότα στην Κύρου Ανάβαση. Εξορίστηκε από την Αθήνα, πιθανότατα εξαιτίας της στάσης του υπέρ της Σπάρτης. Ο Ξενοφών υπήρξε πολύπλευρη προσωπικότητα και άφησε πλούσιο έργο, διαχρονικά δημοφιλές λόγω του απλού και γλαφυρού ύφους του. Κύριο ιστορικό έργο του είναι τα Ελληνικά, που καλύπτουν την περίοδο από το σημείο όπου σταμάτησε ο Θουκυδίδης (411 π.Χ.) μέχρι το τέλος της θηβαϊκής ηγεμονίας (362 π.Χ.). Αν και ο Ξενοφών αποσιωπά πολλά λόγω της μεροληψίας του, το έργο αυτό αποτελεί βασική πηγή για την ελληνική ιστορία εκείνης της περιόδου. Έγραψε επίσης πρωτοποριακά έργα, μεταξύ των οποίων ένα διάλογο περί οικιακής οικονομίας (Οικονομικός), πραγματείες δημόσιων οικονομικών (Πόροι) και πολιτειολογίας (Λακεδαιμονίων πολιτεία, Ιέρων), καθώς και σωκρατικά έργα (Απολογία, Απομνημονεύματα, Συμπόσιο), βιογραφίες (Αγησίλαος) κ.ά.