ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ

Με τον Θουκυδίδη τον Αθηναίο (περ. 460-περ. 400 π.Χ.) η ιστοριογραφία ενηλικιώνεται και αποκτά πιο επιστημονική μέθοδο. Ο Θουκυδίδης εξιστόρησε τον Πελοποννησιακό Πόλεμο (431-404 π.Χ.), ο οποίος κατέληξε σε νίκη της Σπάρτης και κατάλυση της αθηναϊκής ηγεμονίας. Έλαβε ο ίδιος μέρος στον πόλεμο ως στρατηγός, αλλά θεωρήθηκε υπεύθυνος για την απώλεια της Αμφίπολης και εξορίστηκε. Στη διάρκεια της εικοσάχρονης εξορίας του αφοσιώθηκε στη συγγραφή και την τεκμηρίωση των γεγονότων με προσωπική επιτόπια έρευνα και προσεκτική διασταύρωση των πληροφοριών. Επηρεασμένος από τις ιδέες των σοφιστών, απορρίπτει τη μεταφυσική ερμηνεία των γεγονότων, τα οποία προσεγγίζει με ορθολογικό πνεύμα, αναζητώντας τα βαθύτερα αίτιά τους και τις σταθερές πτυχές της ανθρώπινης φύσης που παράγουν διαχρονικά παρόμοιες συμπεριφορές και καταστάσεις («γιγνόμενα καὶ ἀεὶ ἐσόμενα»). Το ύφος του είναι πυκνό και συνοπτικό, η αφήγησή του χαρακτηρίζεται από περιγραφική δύναμη και δραματικότητα. Το έργο του, σύμφωνα και με τη φιλοδοξία του ίδιου, παραμένει «κτῆμα ἐς ἀεὶ» και συνεχίζει να μελετάται και να επηρεάζει.